Bộ máy sản sinh ra hàng trăm ý tưởng của Yahoo đang đứng trên bờ vực

Google có phòng thí nghiệm X nổi tiếng của mình, Microsoft sở hữu Microsoft Research và Yahoo có Yahoo Labs. Những phòng thí nghiệm này là nơi ra đời những tiến bộ của các công ty trong nhiều lĩnh vực từ trí tuệ nhân tạo đến nhận dạng giọng nói. Tuy nhiên, tương lai của Yahoo Labs lại hết sức bấp bênh với tình hình kinh doanh không mấy sáng sủa của công ty mẹ.

Mặc dù đã cho ra những công trình nghiên cứu chất lượng nhưng Yahoo Labs đang phải đấu tranh để xác định rõ vai trò của mình ở Yahoo. Mâu thuẫn nội bộ đã xảy ra và đã có người đặt câu hỏi xung quanh sự tồn tại của Yahoo Labs như là một đơn vị độc lập.

Nhân viên của phòng thí nghiệm này đã giảm 30% kể từ giữa năm 2014 và ít nhất 5 cơ sở của Yahoo Labs ở nước ngoài đã bị đóng cửa (mặc dù việc đóng cửa này được tiến hành cùng với văn phòng chính của Yahoo tại những thị trường này). Giám đốc điều hành Yahoo - Marissa Mayer đã phải đối mặt với nhiều áp lực để tăng doanh thu và giảm chi phí. Do đó, Yahoo Labs phải tập trung vào các sáng kiến liên quan đến các sản phẩm có khả năng kinh doanh ngay lập tức và các dự án dài hơi bị gác lại.

Một cựu nhân viên của Yahoo Labs cho Business Insider biết: "Yahoo Labs không phù với những áp lực về tài chính và sự khẩn cấp bên trong Yahoo như hiện nay".

Hiện tại, Yahoo đang ở bên bờ vực của việc phải cắt giảm việc làm và sẽ có một kế hoạch mới nhằm thu hẹp trọng tâm kinh doanh của công ty. Tương lai của Yahoo Labs đang là một dấu chấm hỏi lớn.

Đảm bảo an toàn cho Yahoo Labs

Nếu không có Mayer, Yahoo Labs thậm chí không có khả năng tồn tại đến ngày hôm nay. Người tiền nhiệm của bà là Scott Thompson không nhìn thấy giá trị của Yahoo Labs và phòng thí nghiệm này gần như đã bị đóng cửa vào năm 2012.

Nhưng Mayer thích có một trung tâm nghiên cứu có thể nuôi dưỡng những ý tưởng mới và giúp khởi động các sản phẩm lớn tiếp theo. Bà đẩy mạnh tuyển dụng và mở rộng phòng thí nghiệm với đội ngũ phát triển lên đến 250 người ở 7 quốc gia khác nhau vào năm 2014.

Yahoo Labs chủ yếu làm việc với máy học và các dữ liệu khoa học có thể thúc đẩy sự phát triển của bộ máy tìm kiếm, quảng cáo… của công ty. Phòng thí nghiệm khá tự do trong công tác nghiên cứu và là môi trường tuyệt vời cho những tài năng hàng đầu.

Giấc mơ ngắn ngủi

Nhưng thời gian tốt đẹp đó không kéo dài lâu.

Vào cuối năm 2014, khi đối mặt với việc giảm doanh thu, Mayer bắt buộc hầu hết các dự án nghiên cứu của phòng thí nghiệm phải gắn liền trực tiếp với những sản phẩm của Yahoo. Đây là một quyết định gây khó chịu cho một số nhà nghiên cứu đã tham gia vào những dự án có tính lâu dài khi họ bị bắt phải tham gia vào các dự án trực tiếp tạo ra tiền cho công ty. Nhiều quyết định sa thải đã được thực hiện sau đó do những bất đồng như vậy.

Một cựu thành viên của phòng thí nghiệm cho biết: "Chúng tôi đã thuê rất nhiều người, một số người chuyển đến Mỹ từ nơi khác cùng với gia đình và 18 tháng sau đó, họ là một phần của kế hoạch sa thải định kỳ".

Hầu hết mọi người tin rằng sự thay đổi này chỉ đơn giản là một quyết định kinh doanh: Sở hữu một phòng thí nghiệm độc lập nghiên cứu trừu tượng là tốn kém cho một công ty đang có tình hình tài chính không tốt như Yahoo.

Một nhà khoa học từng làm việc cho phòng thí nghiệm tiết lộ: "Với nghiên cứu, bạn có thể dành nhiều năm cho một dự án và không có gì khiến bạn có thể rời khỏi nó. Tuy nhiên, Yahoo không ở vào vị trí để có thể kiên nhẫn chờ đợi trong nhiều năm cho các công nghệ mang tính đột phá".

Căng thẳng gia tăng

Góp phần thêm vào sự căng thẳng là việc những người làm việc cho phòng thí nghiệm cảm thấy họ không được đánh giá đúng mức trong việc đóng góp cho các sản phẩm của Yahoo.

Ứng dụng thời tiết của Yahoo là một ví dụ. Ứng dụng này sẽ tự động sàn lọc thông qua bức ảnh người dùng đăng tải trên Flickr (thuộc sở hữu của Yahoo) để đưa ra các vị trí tương ứng và kèm theo tình hình thời tiết tại khu vực đó nhờ sử dụng một thuật toán được tạo ra bởi phòng thí nghiệm. Nhưng việc xác định có bao nhiều thành công của ứng dụng liên quan đến phòng thí nghiệm – cả trong tiếp thị công cộng và trong đánh giá từ nội bộ của công ty – là một nhiệm vụ khó khăn mà Yahoo phải vật lộn để giải quyết.

Các thành viên của phòng thí nghiệm tỏ ra bất bình khi trong hầu hết các thông cáo báo chí đều không nhắc gì đến công lao của họ.

Thông thường, tình trạng này sẽ dẫn đến một cuộc chiến nội bộ về sự tín nhiệm và lòng tin. Một nhà khoa học từng làm việc cho Yahoo Labs cho biết các đội sản phẩm nói chung không quan tâm đến việc sử dụng những ý tưởng của phòng thí nghiệm.

Người này cho biết chỉ có một dự án gọi là Gemini, một nền tảng quảng cáo địa phương là biến thành một sản phẩm thực tế trong thời gian ông làm việc tại Yahoo Labs. Mặc dù Gemini là một hit lớn nhưng ý tưởng của phòng thí nghiệm cũng phải mất một thời gian dài mới giành được sự chấp thuận của các đội sản phẩm.

"Thật ngạc nhiên khi Yahoo là một công ty không có khả năng biến những ý tưởng mới thành các sản phẩm", ông cho biết.

Việc nghiên cứu mất đi động lực

Một thành viên trong phòng thí nghiệm trước đây cho rằng: "Việc hòa hợp cá nhân giữa các lãnh đạo đơn vị sản phẩm và quản lý phòng thí nghiệm có thể xem là một cuộc chơi. Một số cam kết thành công và rất hài hòa và số khác chỉ là con số không tròn trĩnh".

Người này còn cho biết thêm Yahoo Labs vẫn là một trong những phòng thí nghiệm dẫn đầu trong nghiên cứu, họ xuất bản tài liệu nghiên cứu nhiều hơn Google hay Amazon. Ông chỉ cho chúng ta vào trang web của Labs - nơi có một danh sách dài các báo cáo được công bố - trong đó có giải thưởng Best Paper Award năm 2014 tại Hội nghị ACM Recommender Systems Conference, một sự kiện lớn trong việc giới thiệu và cá nhân hóa không gian.

Tuy nhiên, nỗ lực trở lại Yahoo Labs dường như chưa giành được sự đồng tình của cộng đồng công nghệ nói chung.

Trevor Hastie, một giáo sư thống kê của Stanford, người đã trải qua 9 năm làm việc tại Bell Labs của AT&T, cho biết Yahoo Labs từng là một điểm đến của giới nghiên cứu trong nhưng điều này đã biến mất vào thời của Giám đốc điều hành Thompson.

Hầu hết các nhà nghiên cứu sau khi rời Yahoo Labs đã gia nhập Google, Facebook, LinkedIn.

Alan Gates, đồng sáng lập của Hortonworks, một hãng sản xuất phần mềm phân tích dữ liệu cũng đồng ý với quan điểm rằng phòng thí nghiệm dường như đã đánh mất một phần hào quan vốn có của nó. Nhiều người từng làm việc tại Yahoo Labs cũng thừa nhận phòng thí nghiệm này có nhiều nghiên cứu sáng tạo nhưng phần lớn trong số chúng chỉ nằm trên giấy tờ.

Mayer quan tâm mọi thứ ở phòng thí nghiệm?

Một số người tự hỏi liệu Mayer đã thực sự cam kết phục hồi hoàn toàn phòng thí nghiệm hay chỉ là một chiêu PR để tạo ra các phản ứng tích cực.

Một cựu thành viên của phòng thí nghiệm cho biết nhóm đã thực hiện nội dung quảng cáo và phát biểu quan trọng về công nghệ mới của tương lai như xe hơi kết nối, nhận dạng giọng nói, nhà thông minh nhưng hiện tại những điều này đã nằm ngoài tầm với nguồn lực của Yahoo: "Vai trò của chúng tôi là cố gắng trấn an người dùng trên báo chí rằng Yahoo Labs không "chết" và rằng chúng tôi đang trải qua giai đoạn của sự đổi mới".

Tuy nhiên, tầm nhìn chiến lược của Mayer về phòng thí nghiệm chưa bao giờ là rõ ràng. Cô hiếm khi đáp ứng với Ron Brachman, người đứng đầu Yahoo Labs về các ý tưởng của họ. Brachman, một cựu giám đốc của DARPA từng báo cáo trực tiếp công việc của phòng thí nghiệm cho Mayer trong một thời gian ngắn. Tuy nhiên, hiện tại báo cáo được gửi đến cho Jay Rossiter, Phó chủ tịch cấp cao phụ trách Khoa học và Công nghệ của Yahoo.

Hầu hết người từng làm việc cho Yahoo Labs dự đoán rằng các nhân viên của phòng thí nghiệm này sẽ là nạn nhân của đợt cắt giảm nhân công sắp tới. Tuần này, Yahoo đã công bố kế hoạch tái cơ cấu lại công ty và dường như phòng thí nghiệm không phải là một thành phần cốt lõi của chiến lược kinh doanh sắp tới.